Süre: 161dk
Tür: Dram, Müzikal, Tarih
Yönetmen: Miloš Forman
Senarist: Peter Shaffer
Yapımı: 1984 - Fransa , ABD
Amadeus , Miloš Forman'ın yönettiği1984 Amerikan dönemi biyografik drama filmidir ve Peter Shaffer tarafından 1979'da aynı adlı tiyatro oyunundan uyarlanmıştır ve Alexander Puşkin'in 1830 tarihli Mozart ve Salieri oyunundanesinlenilmiştir. 18. yüzyılın ikinci yarısında Avusturya'nın Viyana kentindegeçenfilm, Wolfgang Amadeus Mozart'ın Salzburg'dan ayrıldığı andan itibaren kurgulanmış bir öyküsüdür ve yazarı tarafından "Mozart ve Salieri konulu bir fantazi" olarak tanımlanır. Film müziğinde Mozart'ın müziği yoğun bir şekilde duyuluyor. Film , Kutsal Roma İmparatoru II .sarayında Mozart ile İtalyan besteci Antonio Salieri arasındaki kurgusal rekabeti konu alıyor. FilmdeSalieri rolünde F. Murray Abraham ve Mozart rolünde Tom Hulce yer alıyor. Abraham ve Hulce, En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü'ne aday gösterildive Abraham kazandı.
Amadeus, 6 Eylül 1984'te Los Angeles'taki dünya prömiyerinden on üç gün sonra, 19 Eylül 1984'te Orion Pictures tarafından gösterime girdi. Yayınlandıktan sonra büyük beğeni topladı ve 90 milyon doların üzerinde hasılatla gişe hasılatı elde etti. Amadeus 53 ödüle aday gösterildi ve sekiz Akademi Ödülü ( En İyi Film Akademi Ödülü'nü kazandı ), dört BAFTA Ödülü, dört Altın Küre Ödülü ve bir Amerika Yönetmenler Birliği ödülü dahil olmak üzere 40 ödül aldı. 2024 yılı itibarıyla En İyi Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü kategorisinde birden fazla adaylık alan en son film oldu. 1998 yılında Amerikan Film Enstitüsü'nün 100 Yıl... 100 Film listesinde 53. sırada yer aldı. Film, 2019 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi veya estetik açıdan önemli" olarak Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Sicilinde korunmak üzere seçildi
KONUSU:
1823 kışında , yaşlı besteci Antonio Salieri intihara teşebbüs ettikten sonra bir psikiyatri hastanesine kaldırılır . Bu sırada hizmetkarları onun Wolfgang Amadeus Mozart'ı öldürdüğünü itiraf ettiğini duyar . Genç bir rahip olan Peder Vogler, Salieri'ye yaklaşır ve ona günahlarını itiraf etmesini ve Tanrı'nın huzurunu bulmasını söyler. Salieri, kendisine aşina olmayan Vogler için kendi melodilerinden ikisini, ardından da rahibin hemen tanıdığı Mozart'ın melodilerinden birini çalıyor. Salieri itirafına çocukluğundan beri Mozart'ı idolleştirdiğini söyleyerek başlıyor. Salieri, eğer Salieri'nin ünlü bir besteci olmasına izin verirse, karşılığında ona sadakat, iffet ve çalışkanlık sözü vermesi için Tanrı'ya dua ettiğini anlatıyor. Kısa bir süre sonra, müzikle ilgili arzularını desteklemeyen babası, yemeğini yerken boğulur ve ölür ve Salieri, Tanrı'nın yeminini kabul ettiğinin bir işareti olarak kabul eder. 1774'te Salieri, Viyana'da İmparator II. Joseph'in saray bestecisi oldu .
Yedi yıl sonra, Mozart'ın patronu Salzburg Prensi Başpiskoposu onuruna düzenlenen bir resepsiyonda Salieri, idolüyle tanışmayı endişeyle bekliyor. Kimliğini tahmin ederken, olağanüstü yetenekli Mozart'ın müstehcen , aptal ve olgunlaşmamış olduğunu öğrenince şok olur . Dindar bir Katolik olan Salieri, Tanrı'nın neden kendisi yerine Mozart'a bu kadar büyük bir hediye verdiğini anlayamaz ve Tanrı'nın, Mozart'ın yeteneğini Salieri'yi sıradan biri yapmak için kullandığı sonucuna varır. Salieri Tanrı'dan vazgeçer ve Mozart'ı yok ederek O'ndan intikam almaya yemin eder.
Bu arada Mozart'ın alkolizmi , bir yandan muhteşem işler üretmeye devam ederken, bir yandan da sağlığını, evliliğini, mali durumunu ve saraydaki itibarını zedelemektedir. Salieri, Mozart'ın hizmetçisi olarak genç bir kızı tutar ve böylece Mozart'ın, İmparator'un yıkıcı teması nedeniyle yasakladığı Figaro'nun Düğünü oyununa dayanan bir opera üzerinde çalıştığını keşfeder. Mozart açıklama yapmak için mahkemeye çağrıldığında, Salieri'nin sabotaj girişimlerine rağmen İmparatoru operasının galasına izin vermesi konusunda ikna etmeyi başarır. Mozart babasının öldüğü haberini alınca üzüntüsünü Don Giovanni'ye yazar .
Salieri, operadaki ölü komutanın Mozart'ın babasının sembolü olduğunu fark eder ve bir plan yapar: Mozart'ı, babasının bir Requiem sipariş etmek için ayağa kalktığı inancına yönlendirir . Daha sonra parça bittiğinde Mozart'ı öldürmeyi ve Mozart'ın cenazesinde prömiyerini yapmayı planlıyor, eserin kendisine ait olduğunu iddia ediyor ve Salieri alkışlanırken Tanrı'yı dinlemeye zorluyor. Bu sırada Mozart'ın arkadaşı Emanuel Schikaneder onu tiyatrosu için bir opera yazmaya davet eder. Opera daha riskli bir girişim olduğu için Mozart, eşi Constanze'nin Requiem'i bitirmesi konusunda ısrar etmesine rağmen bunu zorunlu kılıyor. Mozart'la tartışan Constanze, küçük oğulları Karl'la birlikte ayrılır .
Söz konusu opera Sihirli Flüt büyük bir başarı elde eder, ancak aşırı çalışan Mozart bir performans sırasında yere yığılır. Salieri onu eve götürür ve Requiem'i yazmaya devam etmesi için onu ikna eder ve yatalak Mozart'ın diktesini almayı teklif eder; ikisi birlikte Confutatis'in açılışını yaptı . Ertesi sabah Mozart, Salieri'ye dostluğu için teşekkür eder ve Salieri, Mozart'ın tanıdığı en büyük besteci olduğunu kabul eder. Constanze geri döner ve Mozart'ın Salieri ile çalışmasından dehşete düşerek Salieri'nin derhal gitmesini talep eder. Requiem'i bir dolaba kaldırdıktan sonra Mozart'ın vefat ettiğini öğrenir; belirsiz bir şekilde toplu mezara gömüldü.
1823'te Vogler, Salieri'yi affedemeyecek kadar sarsılmıştı; Salieri daha sonra Tanrı'nın, Salieri'nin ihtişamının en küçük bir kısmını paylaşmasına izin vermek yerine sevgili Mozart'ını yok etmeyi tercih ettiğini tahmin eder. Kendisini sıradanların "koruyucu azizi" olarak adlandırıyor; acı bir ironiyle, Tanrı'nın önünde Vogler ve dünyadaki diğer sıradan insanlar adına konuşacağına söz veriyor. Salieri, hastanedeki diğer hastaların yetersizliklerini temize çıkarmak için koridorda ilerlerken, Mozart'ın kahkahası havada çınlıyor.
Yorum Gönder